ACNIS reView #34, 2018: Կարելի՞ է արդյոք մեր քաղաքական փոփոխությունները հեղափոխություն կոչել

Վերլուծական

ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻ 13 2018
Կարելի՞ է արդյոք մեր քաղաքական փոփոխությունները հեղափոխություն կոչել
Որքան ավելի առաջ է գնում Հայաստանում իշխանափոխության գործընթացը, այնքան ավելի հաճախ է հնչում հարցը, թե ինչպե՞ս կարելի է բնութագրել երկրում տեղի ունեցած զանգվածային ժողովրդական շարժումը: Ամենաշատ վեճերը հետեւյալ երկընտրանքի շուրջ են. դա «թավշյա» հեղափոխությո՞ւն էր, թե՞ գործ ունենք պարզ իշխանափոխության հետ: Կարծիքները, բնականաբար, կիսվում են:
Հայաստանում զանգվածային շարժումների բնույթի շուրջ բանավեճերը ծագել են դեռեւս 2008-ի նախագահական ընտրությունների ընթացքում: Այն ժամանակ զանգվածային փողոցային միջոցառումներ անցկացնող ընդդիմադիր թեկնածու Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը հայտարարում էր, թե ինքը երկրում բուրժուադեմոկրատական հեղափոխություն է իրականացնում: Նրա վարած ընդդիմադիր քաղաքականության այդօրինակ բնութագիրը, անշուշտ, ոչ մի կերպ չէր արտացոլում հասարակական գիտությունում ընդունված բուրժուադեմոկրատական հեղափոխության սահմանումը, քանի որ այն միապետությունից բուրժուադեմոկրատական կարգի անցման գործընթաց չէր պարունակում: Ավելի շուտ ընդդիմության առաջնորդն այն ժամանակ խնդիր ուներ արդարացնելու իր դրույթն առ այն, որ երկրի թշնամիներն ընդամենը կառավարող կլանի երկու պարագլուխներն են` Ռոբերտ Քոչարյանը եւ Սերժ Սարգսյանը: Իսկ այդ դրույթը նպատակ էր հետապնդում ընդդիմության կողմն անցկացնել իշխանության ճամբարի անդամներին` անկախ նրանց սոցիալ-քաղաքական կարգավիճակից: Այսինքն` անհրաժեշտություն կար արդարացնելու օլիգարխների հետ ընդդիմադիր լիդերի առաջարկած դաշինքը: Մի շարք օլիգարխներ իսկապես ընդունեցին այդ առաջարկությունը եւ փորձում էին անցնել ընդդիմության ճամբար: Սակայն ցուցարարների դեմ բիրտ ուժ կիրառելու միջոցով իշխող վերնախավը կասեցրել էր այդ գործընթացը: Իշխանության ճամբարը քանդելու միջոցով իշխանափոխության իրականացումը չէր ստացվել: Այդ ժամանակներից միայն վեճեր են մնացել, թե կարելի՞ է արդյոք նկարագրված ընդդիմադիր ուղեգիծը կոչել բուրժուադեմոկրատական հեղափոխություն: Ամեն ոք մնացել է իր կարծիքին:
Պայքարի ռազմավարության մեջ տարբերությունն արմատապես այլ էր 2008թ. հետընտրական բողոքների համեմատ: Այս անգամ լիակատար կապիտուլյացիայի մասին վերջնագիր ընդդիմության առաջնորդ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ներկայացվեց ոչ միայն գործող վարչակարգի ղեկավարին, այլեւ ողջ կառավարող կուսակցությանը: Վերջինիս առջեւ պահանջ դրվեց «ժողովրդի ներկայացուցչին» ընտրել երկրի վարչապետ: Այդպիսի հարցադրումը հանգեցրեց նրան, որ խորհրդարանական մյուս կուսակցություններն անցան ընդդիմության ճամբար եւ խորհրդարանում առաջադրեցին «ժողովրդական վարչապետի» թեկնածությունը: Վարչապետն ընտրվեց: Հատկանշական է, որ արդեն այնժամ Փաշինյանը հայտարարեց, որ կառավարությունում օլիգարխներ եւ գործարարներ չեն լինի: Բաժանարար գիծ ժողովրդական շարժման եւ «բուրժուազիայի» միջեւ նշագծվեց ի սկզբանե:
Հետագայում արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններն ընթացիկ տարվա դեկտեմբերին անցկացնելու անհրաժեշտության մասին ընտրված վարչապետի հաջորդ վերջնագիրը «ժողովրդական օրենքից դուրս» դրեց բոլոր խորհրդարանական կուսակցությունները: Դրանք որակվեցին իբրեւ «հակահեղափոխություն»: Արդյունքում կապիտուլյացիայի ենթարկվեց Ազգային ժողովի պատգամավորական ողջ անձնակազմը: Այսինքն` ժողովրդական շարժումը մերժեց կառավարող դասակարգի ողջ կադրային համակազմը: Այդ միտումը նկատելի էր արդեն Երեւանի քաղաքապետի ընտրությունների ժամանակ, երբ «Բարգավաճ Հայաստան» եւ ՀՅ Դաշնակցություն խորհրդարանական կուսակցությունները ստացան ընտրողների չնչին թվով ձայներ:
Գրեթե կասկած չի հարուցում, որ առաջիկա արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններում պատգամավորների ներկայիս ողջ անձնակազմը մնալու է ԱԺ-ից դուրս: Փաշինյանի կառավարությունը ստանալու է ձայների բացարձակ մեծամասնությունը: Բայց, այնուամենայնիվ, իր հրատապությունը չի կորցնում հարցը, թե` արդյո՞ք տեղի ունեցածը «թավշյա» հեղափոխություն էր, թե՞ գործ ունենք պարզ իշխանափոխության հետ:
Հարցը դարձյալ միանշանակ չէ: Ուստի ավելորդ չէին լինի այդ թեմայով դատողությունները: Երկրում տեղի ունեցող փոփոխությունների մեջ կա՞ ինչ-որ հատկանիշ, որը կարելի է նշանակալից համարել: Մի բան կարելի է պնդել միանշանակորեն. խոշոր սեփականատերերը եւ ստվերային ու օրինական բիզնեսի ներկայացուցիչները (անվանենք սրանց բուրժուազիա) աստիճանաբար դուրս են մղվում պետական կառավարման համակարգից: Երկրով մեկ անցկացվում է վարչապետի հայտարարած «ապաֆեոդալացման» ուղեգիծը: Նույնը տեղի է ունենում ուժային կառույցներում`բանակում եւ ոստիկանությունում: Պետական պաշտոնում նշանակվում են առավելապես հեղափոխական ճամբարի «տարատոհմիկներ»:
Բայց ի՞նչ կարող է դա նշանակել: Անցյալ դարի սահմանումներն ի զորու չեն ոչ մի կերպ բնութագրել Հայաստանում այժմ տեղի ունեցող սոցիալ-քաղաքական փոխակերպումը: Մակերեսորեն այն «պրոլետարական հեղափոխություն» է հիշեցնում. իշխանությունից ունեւոր շերտերի հեռացում եւ իշխանության փոխանցում «ժողովրդին»: Բուն երկրում վաղուց խոսվում է այն մասին, որ քրեաօլիգարխիկ համակարգի ապամոնտաժման գործընթաց է գնում: Վարչապետը բազմիցս հայտարարել է, որ իր ուղեգիծը միտված է երկրում օրենքի գերակայության, այսինքն` համապարփակ իրավակարգի հաստատմանը: Առայժմ ձեռնարկվում են կոռուպցիան արմատախիլ անելու միջոցառումներ, որոնք հիմնված են միայն վարչապետի կամքի վրա: Այլ նպատակներ դեռ չեն հնչեցվել: Բայց պնդել, թե ժողովրդական շարժումը չունի հստակ արժեքներ ու նպատակներ` ճիշտ չէր լինի:
Վերջին երկու տասնամյակում երկրում ստեղծված կարգից պլանավորվող իրավակարգի անցման իմաստը եւ տրամաբանությունը լիովին թափանցիկ են: Հասկանալի է նաեւ կիրառվող մարտավարությունը` վարչապետի ուղեգծին համընդհանուր ենթակայության պարտադրում: Սակայն մի հանգամանք այնքան էլ հասկանալի չէ. կարելի՞ է արդյոք այս անցումը հեղափոխություն կոչել: Եթե սա հեղափոխություն է, ուրեմն մենք պետք է գործ ունենանք քաղաքական համակարգի փոփոխության հետ: Այդ դեպքում պետք է պարզել` կարելի՞ է արդյոք մեզանում գոյություն ունեցող քրեաօլիգարխիկ վարչակարգը պետական քաղաքական համակարգ անվանել: Եթե` այո, ուրեմն մենք գործ ունենք հեղափոխության հետ: Եթե` ոչ… դժվար է ճշտորոշել, թե ինչի հետ գործ ունենք:
Հետազոտողների շրջանում միասնական կարծիք չկա այն հարցում, թե արդյո՞ք քրեաօլիգարխիկ վարչակարգը պետական միավոր է: Համաձայնություն կա միայն այդպիսի վարչակարգերի էության շուրջ, այն է` նմանօրինակ համակարգերը խարսխված են քաղաքական եւ տնտեսական ազդեցության ոլորտների ու գոտիների բաժանման մասին պետական կառավարման համակարգը յուրացրած խոշոր սեփականատերերի պայմանագրի (օլիգարխիայի օրենքը) վրա: Այսինքն` կապիտալով պետության յուրացման բազայի վրա: Այդպիսի վարչակարգերի դեպքում բոլոր պետական հաստատությունները կաթվածահարվում կամ ենթարկվում են «օլիգարխների օրենքին»: Սկզբունքորեն, դա տիպիկ քրեական հանրույթ է: Բայց կա մի կարեւոր հանգամանք. քրեաօլիգարխիկ վարչակարգը չի կարող գոյություն ունենալ առանց ֆորմալ ընդունված Սահմանադրության: Հենց Սահմանադրությունն է թույլ տալիս «օրինականացնել» «օլիգարխիայի օրենքը», ընդ որում` Սահմանադրությունը ենթարկվում է «օլիգարխիայի օրենքին» եւ վերածվում քաղաքացիների կամքը ճնշելու մեխանիզմի: Այսինքն` «օլիգարխիայի օրենքն» ինքնաբավ չէ եւ կարող է գործել միայն հասարակության ակտիվության լիակատար ճնշման պայմաններում:
Վերջին հանգամանքը թույլ է տալիս ենթադրել, որ քրեաօլիգարխիկ կարգը համապատասխանում է պետական կարգերի ձեւերից մեկին: Եվ առաջանում է այն դեպքում, երբ հասարակությունն ամբողջովին ապագաղափարականացված է եւ անկարող է ընդունված օրենքի հիման վրա կազմավորել պետություն: Հետեւաբար` օլիգարխիայի ապամոնտաժումը եւ իրավակարգի նախագծումը որոշակի վերապահումով կարելի է հեղափոխություն անվանել: Հայաստանում մենք գործ ունենք հենց այդպիսի գործընթացի հետ: Կհաջողվի՞ արդյոք նախագծային ավարտին հասցնել ամբողջ ցիկլը` ցույց կտա ժամանակը:
Մանվել Սարգսյան

Food prices in Armenia up 1.2% in September

ARKA, Armenia
Oct 5 2018

YEREVAN, October 5. /ARKA/. Prices for foods and soft drinks rose 1.2% in Armenia in September 2018, compared with the previous month, the National Statistical Committee reports. 

According to the committee, the growth was mainly due to the increase in prices for vegetables, meat and milk – 2.2%, 2.3% and 4.9% respectively. 

Vegetables rose 19.2% in September 2018, compared with the same month a year earlier, and 2.2%, compared with August 2018.  

Fruit prices have grown 0.4% over one year and 6.1% over one month. 

Meat products rose 10.8% and 2.3% respectively and dairy products, cheese and eggs 4.5% and 4.9%, while sugar became 15.4% and 0.7% cheaper. -0—

Verelq: Վրաստանի վարչապետը պաշտոնական այցով կժամանի Հայաստան

  • 01.09.2018
  •  

  • Հայաստան
  •  

     

25
 411

Առաջիկայում նախատեսվում է Վրաստանի վարչապետ Մամուկա Բախտաձեի այցը Հայաստան: Երևանում վրացական լրատվամիջոցներին տված հարցազրույցում այս մասին հայտնել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը:


«Ես զրուցել եմ Մամուկա Բախտաձեի հետ, շնորհավորել վարչապետ նշանակվելու առիթով: Սպասում ենք վերջին մանրամասների ճշտմանը: Դրանից հետո Մամուկա Բախտաձեն պաշտոնական այցով կժամանի Հայաստան»,- հայտարարել է Նիկոլ Փաշինյանը:

Republican Party will not nominate candidate for Yerevan Mayor at upcoming elections – Vice Speaker Sharmazanov

Category
Politics

The Republican Party of Armenia (RPA) will not nominate a candidate for mayor during the upcoming Yerevan City Council elections, Vice Speaker of the Parliament Eduard Sharmazanov told reporters. He clarified that they see more important foreign and domestic issues in the post-revolutionary situation, than the local-self governance elections.

“Our decision not to participate in the Yerevan City Council elections is linked with several factors, the first one is that today is a post-revolutionary situation in Armenia, the main theatrical stage is the Parliament, and there are more important foreign and domestic challenges for Armenia, than the local self-government elections”, Sharmazanov said.

Commenting on the view according to which when their party was in power, he was calling on the opposition to participate in the local self-government elections, Sharmazanov said not always his opinion is a majority in the party. “The political figures can change their opinion in case of the change of the situation. Perhaps now there are more serious issues in the political field than these elections”, he said, adding that they haven’t discussed yet whom they are going to support during the upcoming elections.

A1+: “Privet Rob” protest action against Second President

In front of the Erebuni Plaza, where the press conference of Robert Kocharyan is undergoing, dozens of protesters are gathered.

Sargis Kloyan, father of Gor Elyan, who was killed in March, said in an interview with “A1 +” that decision of releasing Robert Kocharyan was an unexpected decision and shocking.

In Sargis Kloyan’s opinion, the fact that judge Azaryan worked in Kocharyan’s administration for five years has an influene on the decision of the Appellate Court. Eloyan is convinced that after this decision Kocharyan will take part in the political processes.

The number of participants in the protest action is increasing.

The action participants are chanting: murderer, murderer!

Continuing to remember Sara Corning: Yarmouth-born humanitarian still being recognized for her selfless work in serving others

The Vanguard, Nova Scotia, Canada
Aug 7 2018

FacebookTwitterMore56

Raffi Sarkissian, the founder and former chair of the Sara Corning Centre for Genocide Education in Toronto, stands in front of a Sara Corning display following a presentation he gave at the Yarmouth County Museum and Archives on Aug. 3. – Tina Comeau

YARMOUTH, N.S. – Had Sara Corning been in the room, she would have been humbled by what was being said about her. She never went about her life’s work seeking fame. She simply did it to serve and help others.

But what the Yarmouth native accomplished and the thousands of people – mostly children – she helped is not to be forgotten.

During a special evening at the Yarmouth County Museum and Archives on Aug. 3, people reflected on what Sara Corning means to them, and to the world, and spoke about the steps that continue to be taken to ensure her humanitarian contributions are recognized and remembered.

So in a sense, Sara Corning was in the room after all.

Sara Corning. PHOTO COURTESY YARMOUTH COUNTY MUSEUM AND ARCHIVES

Corning, born in Cheggogin, Yarmouth County, in 1872, was a nurse and eventually worked with the American Red Cross. She joined the Near East Relief effort to aid refugees in 1919 and is credited with helping to save and care for thousands of Greek, Armenian and Assyrian orphans and refugees from the aftermath of World War One and the Siege of Smyrna in 1922. She continued her work with orphans in Greece and Turkey until 1930.

She returned to Chegoggin in her retirement, where she lived until her death in 1969 at the age of 97. Her headstone is inscribed with the words “She Lived to Serve Others.”

Raffi Sarkissian visited Corning’s gravesite while in Yarmouth last week. It was an emotional experience. Sarkissian is the founder and former chair of the Sara Corning Centre for Genocide Education in Toronto. The educator and genocide education advocate is also a descendant of survivors of the Armenian genocide, the very people that Sara Corning helped. He was invited to speak about what Corning means to him and to the Armenian population. Gratitude spilled from nearly every sentence he spoke.

He said Corning was the obvious namesake for their centre in Toronto. The centre’s mission is to disseminate human rights and genocide-related research to elementary and secondary school students in Ontario.

“The Corning Centre's conviction is that human rights education is effective in ensuring that Canadian students become engaged in civic life, advocate for their own rights and those of others, and remain aware of the consequences of discrimination,” reads the mission statement on the centre’s website.

“No one is paid to do any of the work we do. Professional teachers that give their time, researchers, historians, accountants, lawyers, all pitch in their time and effort to run this organization . . . We wanted the name to represent that selflessness,” he said. “Sara was undoubtedly that person for us. That person that became mother to so many orphans.”

FAMILIES TORN APART

Sarkissian feels that he literally owes his life and his family’s history to Corning and others like her.

“My grandparents and great-grandparents where those people who were directly possibly affected by people like Sara, if not Sara herself, because one of my grandfathers was actually in a Greek orphanage,” he said.

“Our family trees are just a few branches,” said Sarkissian. “It is thanks to that generation of humanitarians that the Armenian people today continue to exist.”

Both of his grandfathers – as children – were survivors of the Armenian genocide. During that time families were removed from their homes and exiled. Many people died along the deportation route due to starvation and sickness. Others were killed away from foreigners’ eyes, he said. Families were usually separated to destroy the family unity and to make it easier to control the Armenia population. Many children ended up in orphanages

And yet to this day, he said, there denial among many that the genocide occurred.

With the survivors nearly all gone – given that this was nearly 100 years ago – he said it is important to the Armenian community that immortalization occur in other ways.

Which is why the centre for genocide education continues its work and why Sarkissian is so pleased to see Sara Corning being honoured and remembered by others.

David and Jennifer Chown say a life-size bronze statue of Sara Corning has been commissioned. It will be erected in the Town of Yarmouth. The goal is for an unveiling in the fall of 2019. TINA COMEAU PHOTO

 

This past November Sara Corning was also posthumously awarded the Outstanding Canadian Award by the Armenian Community Centre of Toronto.One such group is the Sara Corning Society in Nova Scotia, which has many past and present members in Yarmouth. The Society has worked diligently to ensure Corning’s life and humanitarian work is remembered and honoured. A street – Sara Corning Way – has been named after her in Yarmouth, and there are other methods of remembrance taking place in Yarmouth and Nova Scotia, with others planned. The Society shared publicly during the event at the museum that it has commissioned an artist to create a life-size bronze statue of Corning that will be erected in the Town of Yarmouth. The goal is for the statue to be unveiled in the fall of 2019 said society members David and Jennifer Chown.

READ: SARA CORNING: AN OUTSTANDING CANADIAN: Yarmouth Vanguard November 2017

Past recipients of this award have included former prime minister Jean Chretien, author Margaret Atwood, astronaut Roberta Bondar and filmmaker Atom Egoyan. At the Aug. 3 event at the museum – where work also takes place to honour Corning – the award was presented to the Yarmouth County Museum and Archives, and the local historical society, for display in Corning’s hometown.

“If alive, Sara Corning would not want to be recognized this way,” Sarkissian said, a reference back to her humble roots. “She lived her life in such in a humbled way that many people who lived with her and knew her didn’t know the extent to which she affected the international community.”

But Corning, he said, is an important part of the humanitarian roots of this country.

And that is a legacy and a part of the world’s history that must be shared, he said.


Azerbaijani Press: Pashinyan removes potential threat to his rule in Armenia

AzerNews, Azerbaijan
Aug 1 2018

By Rashid Shirinov

Two big news stunned Armenia last weekend – the country’s judicial power issued a decision to arrest the former president Robert Kocharyan and Yuri Khachaturov, the Secretary General of the Collective Security Treaty Organization (CSTO).

Kocharyan was charged with overthrowing the constitutional system in preliminary collusion with other persons. He had previously been summoned as a witness to the Special Investigation Service of Armenia for questioning in the case concerning the bloody events in Yerevan streets on March 1, 2008, when 10 people were killed in mass protests after the presidential election of that year. Khachaturov, who at that time was the head of Yerevan garrison, was also called for questioning as a witness in the case, and then was accused of the same charge. Although the CSTO secretary general was arrested, he was later released on bail of $10,400.

Meanwhile, the actions of the investigative bodies of Armenia raise doubts and suspicions among Armenian experts. Many of them believe that the new authorities’ attitude towards Kocharyan is a vendetta and a political order.

“This case was facilitated by political circumstances. This phenomenon is called selective justice – selective application of the law,” Armenian political scientist Alexander Iskandaryan told Armenian media commenting on the issue.

He added that the new power follows the legalistic way – people are persecuted by law, – but these people are political players, important ones in the political sense. “It should be assumed that the motivation here is largely political,” Iskandaryan said.

It is noteworthy that Armenian Prime Minister Nikol Pashinyan, who ordered to investigate the events of March 1, is concerned for his rule in the first place, and only then for justice. If this were not the case, he would not release the members of the Sasna Tsrer extremist group, which committed an armed attack and killed three police officers in Yerevan. Having made a deal with Sasna Tsrer, Pashinyan secured his power from the threat posed by the group.

Kocharyan is also a potential threat for Pashinyan’s rule in the country. Obviously, the prime minister wants to solve this problem immediately, without waiting for the parliamentary election, when he may completely lose his high reputation in the Armenian society.

It is also noteworthy that ten years ago, the Republican Party of Armenia in the person of Kocharyan and Serzh Sargsyan brutally cracked down the opposition in the person of Levon Ter-Petrosyan and Pashinyan. Thus, the current prime minister of Armenia had to wait ten long years and even to spend some time in prison before he eventually came to power.

At the same time, one may wonder why Kocharyan’s companion, former president Sargsyan was not yet summoned to the Special Investigation Service. Obviously, that is because he stepped down peacefully – thus he received a guarantee of his security from Pashinyan.